باستان شناسی:علمی هست که آثار باستانی وتاریخی رابه منظور
شناخت فرهنگ وشیوه زندگی انسانها وجوامع گذشته ،مطالعه
وبررسی می کند.
بنابرین باستان شناسی علم شناخت انسان وپژوهش در فرهنگ اوست.
باستان شناس :کسی است که بر اساس آثار باقی مانده از بشر گذشته انسانها به ویژه
تغیرات فرهنگی آنهارا در طول زمان برسی وتحلیل می کند.
آثار باستانی وتاریخی :به تمام اشیاء ،ابزارهاوبناها ومکان های گفته می شود
که ساخته دست بشر ومحصول اندیشه اوست.
مکان یا محوطه باستانی:به جاهای که باستانشناسان درآنجا آثار باستانی وتاریخی
را مطالعه ودر مواردی کشف می کنند می گویند .
تفاوت مکانهای باستانی: از نظر شکل ووسعت آنها
ا- برخی از نظر از آنها سکونت گاهای شهری یا روستایی بوده اندمانند شهر
سوخته وپمپئی در ایتالیا
2-غارها ،گورستانها وآرمگاها مانند غار لا سکوفرانسه وآرمگاه توتنخامون فرعون مصر
3-آثار کنده شده برسینه کوهها وصخره ها مانند همدان کرمانشاه فارس
4- تپه های باستانی لایه های باستانی به شکل متناوب در دوره های مختلف
زمین شناسی
نکته1 : آرمگاها اطلاعات زیادی در باره نظام اجتماعی باورها فرهنگ وضعیت اقتصادی
و پیشرفت های فنی جوامع گذشته ارائه می دهند .
نکته2:نقاشی ها واشیاء کشف شده از غارهامنبع ارزشمنی برای شناخت
مردمان پیش از تاریخ هست.
مراحل کار باستان شناسی
1- شناسایی وکشف:1- آثاری که در سطح زمین قرار دارندمانند تخت جمشید
وطاق بستان
2-آثاری که در زیر خاک در کف دریاها ورودخانها قرار گرفته اند
وسایل شناسایی وکشف آثارباستانی :1- رجوع به کتاب های تاریخی وسفرنامه ها
2-استفاده از ابزارها وفن آوریهای جدیدمانند پهباد رادارها عکس های هوایی وماهواره ای
روش های الکترومغناطیسی وسیستم اطلاعات جغرافیایی
2- حفاری :از مراحل حساس که نیاز به دانش وتجربه ودقت فراوان دارد.
3-استخراج وتنظیم اطلاعات :
1- برسی وقدمت مواد ومصالح به کار رفته 2-مقایسه آثار وبناها در زمان های مختلف
3- بررسی روابط جوامع وتاثیرات اقتصادی وفرهنگی آنها باهم
روشهای باستانشناسی برای تعین سن آثار باستانی
1- رادیو کربن 2- پتاسیم آرگون (در این روش از دانش شیمی فیزیک گیاه شناسی و زمین شناسی
استفاده می کنند )
موزه ها: مهم ترین مکان گرد اوری نگهداری مرمت مطالعه ونمایش آثار باستانی می باشد.
آثار باستانی ایران در موزه های جهان :1- موزه لورو پاریس 2- بریتانیا لندن
3- ارمیتاژسن پترزبورگ روسیه 4- متروپو لیتین نیویورک
ارتباط باستان شناسی با تاریخ :1- باستان شناس از نوشته های مورخان برای شناسایی مکان های باستانی بهره می برد ازسوی دیگر نتایج تحقیقات باستانشناسان
منبع ارزشمندی برای تحقیقات مورخان هست 2-باستان شناسی کمک شایانی به مطالعه دوره تاریخی کرده است.
نکته: به طور کلی باستان شناس علاوه برکشف میراث فرهنگی بشرنقش مهمی در مرمت
ونگهداری این میراث گران بها دارد.
خلاصه درس ۳
